Ngành phân tích dữ liệu và cách xây dựng hệ thống phân tích chuẩn

Ngành phân tích dữ liệu là lĩnh vực tập trung vào việc thu thập, xử lý và diễn giải dữ liệu để hỗ trợ việc ra quyết định. Với sự phát triển của công nghệ và sự bùng nổ thông tin, nhu cầu phân tích dữ liệu ngày càng tăng cao trong nhiều lĩnh vực như kinh doanh, tài chính, y tế, và giáo dục. Bằng cách phân tích dữ liệu, các chuyên gia có thể tìm ra xu hướng, dự đoán kết quả. Từ đó tối ưu hóa quy trình làm việc.

I. Ngành phân tích dữ liệu là gì?

Phân tích dữ liệu và ngành phần tích dữ liệu là gì mà lại được săn đón và quan trọng với doanh nghiệp đến vậy?

Phân tích dữ liệu (data analytics) là quá trình kiểm tra, làm sạch, chuyển đổi và mô hình hóa dữ liệu. Quá trình này bao gồm nhiều kỹ thuật và phương pháp. Từ các ngành như thống kê, trí tuệ nhân tạo, và khoa học máy tính

Ngành phân tích dữ liệu là lĩnh vực tập trung vào việc thu thập, xử lý và diễn giải dữ liệu để hỗ trợ việc ra quyết định. Với sự phát triển của công nghệ và sự bùng nổ thông tin, nhu cầu phân tích dữ liệu ngày càng tăng cao trong nhiều lĩnh vực như kinh doanh, tài chính, y tế, và giáo dục. Bằng cách phân tích dữ liệu, các chuyên gia có thể tìm ra xu hướng, dự đoán kết quả. Từ đó tối ưu hóa quy trình làm việc.

I. Hệ thống phân tích dữ liệu là gì?

Trong bối cảnh kinh doanh hiện đại, dữ liệu đã trở thành một tài sản quý giá. Cung cấp cái nhìn sâu sắc cho doanh nghiệp. Từ đó có thể ra quyết định một cách chính xác và chiến lược. Tuy nhiên, để có thể tận dụng tối đa giá trị từ dữ liệu, cần có một hệ thống phân tích dữ liệu mạnh mẽ. Vậy, hệ thống phân tích dữ liệu là gì? Tại sao nó lại quan trọng đến vậy?

Hệ thống phân tích dữ liệu là một tập hợp các công cụ, phần mềm, và quy trình được tích hợp để thu thập, lưu trữ, xử lý, và phân tích dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau. Hệ thống này không chỉ giúp chuyển đổi dữ liệu thô thành thông tin hữu ích mà còn hỗ trợ doanh nghiệp ra quyết định dựa trên cơ sở dữ liệu thực tế.

II. Các thành phần chính của hệ thống phân tích dữ liệu là gì?

Để hiểu rõ hơn, cần nắm vững các thành phần chính cấu thành nên hệ thống phân tích này:

1. Thu thập dữ liệu (Data Collection):

• Quá trình này bao gồm việc thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau. Bao gồm các hệ thống nội bộ như CRM, ERP, các thiết bị IoT… Và các nguồn bên ngoài như mạng xã hội, website, hoặc dữ liệu đối tác. Việc thu thập dữ liệu đúng và đủ là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong việc xây dựng một hệ thống phân tích dữ liệu hiệu quả.

2. Làm sạch và chuẩn hóa dữ liệu (Data Cleaning and Standardization):

• Dữ liệu thu thập được thường rất phức tạp.Nó có thể chứa nhiều lỗi như thiếu giá trị, dữ liệu trùng lặp, hoặc không nhất quán. Quá trình làm sạch và chuẩn hóa dữ liệu giúp đảm bảo rằng dữ liệu đầu vào là chính xác, đồng nhất, và sẵn sàng cho các bước xử lý tiếp theo.

3. Lưu trữ dữ liệu (Data Storage):

• Sau khi làm sạch, dữ liệu cần được lưu trữ an toàn và có tổ chức để dễ dàng truy cập và phân tích. Các kho dữ liệu (data warehouse) hoặc hệ thống cơ sở dữ liệu đám mây thường được sử dụng để lưu trữ dữ liệu với dung lượng lớn và khả năng truy cập cao. Ví dụ, Google BigQuery cung cấp một nền tảng mạnh mẽ để lưu trữ và phân tích dữ liệu khổng lồ trong thời gian thực.

4. Phân tích dữ liệu (Data Analysis):

• Đây là bước quan trọng nhất trong toàn bộ quy trình. Nơi dữ liệu được xử lý và phân tích bằng các công cụ như phân tích thống kê, phân tích dự đoán (predictive analysis), và máy học (machine learning). Mục tiêu là tìm ra các mô hình, xu hướng, và mối quan hệ ẩn trong dữ liệu. Từ đó cung cấp thông tin hữu ích cho việc ra quyết định.

Tìm hiểu thêm về quy trình phân tích dữ liệu cho người mới bắt đầu tại đây

5. Trình bày dữ liệu (Data Visualization):

• Kết quả phân tích cần được trình bày một cách trực quan và dễ hiểu. Để người dùng cuối có thể nắm bắt thông tin một cách nhanh chóng. Điều này thường được thực hiện thông qua các biểu đồ, báo cáo, hoặc dashboard. Giúp thể hiện rõ ràng các xu hướng và phát hiện trong dữ liệu.

Tham khảo khóa học Data Visualization chuẩn consultant để kể câu chuyện thú vị bằng dữ liệu

Bảng check list: Các thành phần chính của hệ thống phân tích dữ liệu

III. Tại sao ngành phân tích dữ liệu lại quan trọng?

Ngành phân tích dữ liệu đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp ra quyết định một cách chiến lược và chính xác. Những lợi ích mà hệ thống này mang lại bao gồm:

1. Cải thiện quy trình ra quyết định:

Các quyết định dựa trên dữ liệu thường chính xác hơn và ít bị ảnh hưởng bởi cảm tính. Hệ thống phân tích dữ liệu cung cấp thông tin cụ thể và rõ ràng. Giúp ban lãnh đạo đưa ra quyết định sáng suốt hơn.

2. Tăng cường hiệu suất kinh doanh:

Bằng cách phân tích dữ liệu hoạt động, doanh nghiệp có thể nhận diện các khu vực cần cải thiện. Từ đó tối ưu hóa quy trình để nâng cao hiệu quả.

3. Dự đoán xu hướng tương lai:

Hệ thống phân tích dữ liệu có thể dự đoán xu hướng tương lai dựa trên dữ liệu lịch sử. Giúp doanh nghiệp chuẩn bị tốt hơn cho các thay đổi trong thị trường.

4. Nâng cao sự hài lòng của khách hàng:

Phân tích dữ liệu khách hàng giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về nhu cầu, mong đợi của khách hàng. Từ đó cung cấp các sản phẩm và dịch vụ phù hợp hơn.

Tóm Tắt Nhanh: Vai Trò Của Ngành Phân Tích Dữ Liệu

• Cải thiện quy trình ra quyết định: Giúp ra quyết định dựa trên dữ liệu, giảm cảm tính.
• Tăng hiệu suất kinh doanh: Xác định điểm yếu và tối ưu hóa quy trình vận hành.
• Dự đoán xu hướng tương lai: Phân tích dữ liệu lịch sử để chuẩn bị chiến lược dài hạn.
• Nâng cao sự hài lòng của khách hàng: Hiểu nhu cầu khách hàng để cá nhân hóa sản phẩm và dịch vụ.

IV. Ngành phân tích dữ liệu – Cách xây dựng hệ thống phân tích dữ liệu hiệu quả?

Việc xây dựng một hệ thống phân tích dữ liệu hiệu quả là một quá trình phức tạp. Đòi hỏi sự đầu tư về thời gian, nguồn lực, và công nghệ. Dưới đây là các bước cơ bản để xây dựng một hệ thống phân tích dữ liệu hiệu quả:

1. Xác định mục tiêu và yêu cầu (Define Goals and Requirements)

• Trước khi bắt đầu xây dựng, cần xác định rõ mục tiêu của hệ thống phân tích dữ liệu. Doanh nghiệp cần trả lời các câu hỏi quan trọng như: Hệ thống này sẽ giải quyết vấn đề gì? Các chỉ số nào cần theo dõi? Ai là người sử dụng hệ thống và họ cần gì từ nó?

2. Lựa chọn công nghệ phù hợp (Choose the Right Technology)

• Lựa chọn công nghệ là một trong những bước quan trọng nhất. Doanh nghiệp cần xác định các công cụ và nền tảng phù hợp với nhu cầu của mình. Bao gồm phần mềm phân tích, cơ sở dữ liệu, hệ thống lưu trữ đám mây. Và các công cụ tích hợp dữ liệu.

3.Thiết kế kiến trúc hệ thống (Design System Architecture)

• Kiến trúc hệ thống là bản vẽ tổng thể của hệ thống phân tích dữ liệu. Bao gồm các thành phần như kho dữ liệu, công cụ phân tích, và giao diện người dùng. Một thiết kế tốt phải đảm bảo hệ thống có thể mở rộng, bảo mật, và tích hợp tốt với các hệ thống khác trong doanh nghiệp.

4.Thu thập và tích hợp dữ liệu (Data Collection and Integration)

• Dữ liệu cần được thu thập từ nhiều nguồn khác nhau và tích hợp vào một hệ thống duy nhất. Điều này đòi hỏi sự liên kết chặt chẽ giữa các hệ thống dữ liệu nội bộ và các nguồn dữ liệu bên ngoài. Quá trình này cần đảm bảo rằng dữ liệu luôn được cập nhật và sẵn sàng cho việc phân tích.

5. Làm sạch và chuẩn hóa dữ liệu (Data Cleaning and Normalization)

• Làm sạch dữ liệu là quá trình loại bỏ các giá trị không hợp lệ, xử lý dữ liệu thiếu hoặc trùng lặp. Và chuẩn hóa dữ liệu để đảm bảo tính đồng nhất. Bước này rất quan trọng để đảm bảo rằng dữ liệu đầu vào là chính xác. Có thể sử dụng cho việc phân tích.

6. Phân tích và mô hình hóa dữ liệu (Data Analysis and Modeling)

• Sau khi dữ liệu đã được chuẩn bị, bước tiếp theo là phân tích và mô hình hóa dữ liệu. Các kỹ thuật phân tích như thống kê, phân tích dự đoán, và machine learning được sử dụng để tìm ra các mô hình, xu hướng, và mối quan hệ trong dữ liệu. Kết quả phân tích này sẽ cung cấp các thông tin quan trọng cho doanh nghiệp.

7. Trình bày và báo báo kết quả (Data Visualization and Reporting)

• Kết quả phân tích cần được trình bày một cách dễ hiểu. Để người dùng cuối có thể sử dụng thông tin đó cho việc ra quyết định. Điều này thường được thực hiện thông qua các dashboard, báo cáo, và biểu đồ trực quan.

8. Đánh giá và cải tiến (Evaluate and Improve)

• Hệ thống phân tích dữ liệu cần được liên tục theo dõi và cải tiến. Để đảm bảo nó luôn đáp ứng được yêu cầu của doanh nghiệp và thay đổi theo thời gian. Điều này bao gồm việc cập nhật công nghệ, điều chỉnh quy trình, và đào tạo lại nhân viên khi cần thiết.

9. Đào tạo và hỗ trợ người dùng (User Training and Support)

• Đảm bảo rằng tất cả các nhân viên liên quan đều được đào tạo đầy đủ để sử dụng hệ thống phân tích dữ liệu một cách hiệu quả. Cung cấp tài liệu hướng dẫn và hỗ trợ kỹ thuật giúp người dùng nắm vững các kỹ năng cần thiết để tối ưu hóa việc sử dụng hệ thống.

Bảng check list các bước xây dựng hệ thống phân tích dữ liệu hiệu quả

V. Tìm hiểu về ngành phân tích dữ liệu cùng ACE Academy

Ngành phân tích dữ liệu đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp thông qua việc cung cấp các thông tin giá trị từ dữ liệu. Điều đó cũng phần nào lí giải được lí do ngành phân tích dữ liệu lại được săn đón như vậy trong thời đại hiện nay.

Khi các công ty ngày càng tập trung vào dữ liệu để đưa ra quyết định chiến lược, nhu cầu tuyển dụng các chuyên gia phân tích dữ liệu có kiến thức sâu về thống kê, trí tuệ nhân tạo và các công cụ phân tích hiện đại cũng ngày càng tăng cao. Nhờ vào vai trò quan trọng này, ngành phân tích dữ liệu hiện nay được xem là một trong những ngành nghề tiềm năng và có mức lương cạnh tranh, hứa hẹn mang lại nhiều cơ hội nghề nghiệp và sự ổn định trong tương lai.

Để trở thành một Data Analyst chuyên nghiệp đòi hỏi bạn phải trang bị cho mình nhiều kỹ năng từ chiến lược, kỹ thuật đến giao tiếp. Ngoài việc nắm vững được lộ trình mà một Data Analyst cần học, lựa chọn một trung tâm đào tạo uy tín, chất lượng cũng giúp bạn có thể đi đúng và đi nhanh hơn trên con đường phân tích dữ liệu này. Các khóa học từ ACE Academy như “Data Analysis For Business Professional” “Think like A Data Analyst” “Data Analytics in Excel“, và “Data Analytics in Power BI” sẽ giúp bạn xây dựng nền tảng vững chắc và tiến xa trong sự nghiệp.

Hãy bắt đầu hành trình chinh phục dữ liệu của bạn ngay hôm nay với các khoá học ACE Academy.

FAQ – Câu hỏi thường gặp về ngành phân tích dữ liệu

About the author

Kim Trương

Co-Founder of ACE Academy

Kim Trương, MFIN là chuyên gia tài chính và quản lý rủi ro với kinh nghiệm tại Bosch, ACB và các dự án AI-driven tài chính toàn cầu. Hiện Kim là Project Manager tại Bosch Global Software, đồng thời là Investment Risk Trainer tại ACB Stocks và cố vấn tại Alice&Partners Consulting.Với vai trò co-founder của ACE Academy, giảng viên Kim Trương giảng dạy chuyên đề về phân tích tài chính doanh nghiệp bằng Excel, và tư vấn cho nhiều doanh nghiệp SME trong ngành F&B tại Việt Nam.