Các loại biểu đồ phổ biến trong Excel bao gồm: biểu đồ cột, biểu đồ tròn, biểu đồ đường, biểu đồ thanh ngang, biểu đồ phân tán. Biểu đồ (chart) là công cụ trực quan giúp trình bày dữ liệu một cách dễ hiểu và sinh động. Trong phân tích dữ liệu, việc chọn đúng loại biểu đồ không chỉ giúp truyền tải thông tin chính xác mà còn hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng. Nhưng không phải ai cũng biết khi nào nên sử dụng biểu đồ nào và cách để vẽ biểu đồ hiệu quả. Bài viết này sẽ giúp bạn phân biệt và sử dụng đúng các loại biểu đồ trong Excel phổ biến nhất.
I. Biểu đồ Cột (Column Chart) là gì?
1. Định nghĩa về Biểu đồ cột
Biểu đồ cột (Column Chart) là biểu đồ sử dụng các cột dọc để thể hiện dữ liệu theo từng danh mục, biểu diễn và so sánh giá trị của các danh mục khác nhau. Mỗi cột biểu diễn một giá trị, giúp so sánh trực quan giữa các nhóm.
2. Công dụng của biểu đồ cột là gì?
Biểu đồ cột có rất nhiều công dụng phổ biến, bao gồm:
- So sánh dữ liệu theo danh mục (ví dụ: doanh thu theo tháng, số lượng sản phẩm bán ra theo khu vực).
- Phù hợp với dữ liệu có số lượng danh mục không quá lớn.
3. Các lưu ý khi sử dụng biểu đồ cột
Để có thể sử dụng thành thạo biểu đồ cột, cần lưu ý các vấn đề sau:
- Không nên dùng nếu có quá nhiều danh mục, vì sẽ làm rối mắt.
- Nếu dữ liệu là chuỗi thời gian, biểu đồ đường có thể phù hợp hơn.
4. Ví dụ thực tế về biểu đồ cột trong Excel
Một công ty muốn so sánh doanh số bán hàng từng sản phẩm của từng tháng trong năm. Sử dụng biểu đồ cột giúp họ dễ dàng thấy sản phẩm nào có doanh số cao nhấttrong từng tháng.
Nếu muốn tìm hiểu sâu hơn về biểu đồ cột, tham khảo thêm bài viết chi tiết về biểu đồ cột tại đây
II. Biểu đồ Tròn (Pie Chart) là gì?
1. Định nghĩa về biểu đồ tròn
Biểu đồ tròn (Pie Chart) là dạng biểu đồ mà các phần của nó được chia thành các mảnh theo tỷ lệ phần trăm. Mỗi mảnh đại diện cho một phần trăm của tổng thể dữ liệu. Biểu đồ tròn rất trực quan và thường được sử dụng để trình bày các dữ liệu so sánh tỷ lệ giữa các phần với nhau.
2. Công dụng của biểu đồ tròn là gì?
Biểu đồ tròn mang lại nhiều lợi ích trong quá trình phân tích dữ liệu, bao gồm
- Dùng để so sánh tỷ lệ giữa các thành phần trong tổng thể. (Ví dụ: tỷ lệ thị phần của các thương hiệu, cơ cấu chi phí trong ngân sách).
- Hiệu quả khi có ít hơn 6 danh mục.
3. Các lưu ý khi sử dụng biểu đồ tròn
Trước khi bắt tay vào vẽ biểu đồ tròn, bạn sẽ cần lưu ý:
- Không dùng khi có quá nhiều danh mục, vì sẽ khó phân biệt.
- Nếu các phần có giá trị gần bằng nhau, hãy cân nhắc dùng biểu đồ thanh ngang thay thế.
4. Ví dụ thực tế về biểu đồ tròn trong Excel
Cùng tham khảo ví dụ về biểu đồ tròn thể hiện tỉ lệ số % sản phẩm của một doanh nghiệp trong tháng đầu năm của 2022 và 2023
Tìm hiểu thêm về cách vẽ biểu đồ tròn tại đây
III. Biểu đồ Đường (Line Chart) là gì?
1. Định nghĩa biểu đồ đường gì
Biểu đồ đường (line chart) là một loại đồ thị thể hiện mối quan hệ giữa hai biến số, thường là sự biến động của dữ liệu qua thời gian. Các điểm dữ liệu được đánh dấu trên trục hoành (trục x) và trục tung (trục y), sau đó nối với nhau bằng các đoạn thẳng để tạo thành đường liên tục. Biểu đồ này giúp dễ dàng quan sát xu hướng tăng, giảm hoặc sự ổn định của một giá trị theo thời gian hoặc qua các danh mục khác nhau.
2. Công dụng của biểu đồ đường là gì?
Biểu đồ đường có rất nhiều ứng dụng trong phân tích dữ liệu, đặc biệt là khi cần theo dõi sự thay đổi theo thời gian:
- Theo dõi xu hướng dữ liệu qua thời gian (ví dụ: doanh số hàng tháng, lượng truy cập website theo ngày).
- Dùng để dự đoán xu hướng tương lai.
3. Các lưu ý khi sử dụng biểu đồ đường
Để không gặp phải các lỗi sai khi lựa chọn biểu đồ đường, cần lưu ý:
- Chỉ phù hợp với dữ liệu liên tục theo thời gian.
- Nếu có nhiều dòng dữ liệu, hãy sử dụng màu sắc khác nhau để tránh nhầm lẫn.
4. Ví dụ thực tế về biểu đồ đường trong Excel
Cùng xem ví dụ thực tế về biểu đồ đường theo dõi doanh số công ty 4 tháng đầu năm, dễ dàng theo dõi được biến động về doanh số
Tham khảo bài viết về biểu đồ đường và cách vẽ hiệu quả để tìm hiểu thêm về biểu đồ đường (line chart)
Học cách sử dụng đúng các loại biểu đồ để xây dựng một báo cáo dữ liệu chuẩn chuyên gia tại khóa học Data Storytelling Mastery của ACE Academy.
IV. Biểu đồ Thanh Ngang (Bar Chart) là gì?
1. Định nghĩa biểu đồ thanh ngang
Biểu đồ thanh ngang (Bar Chart) là loại biểu đồ biểu thị dữ liệu bằng các thanh (bars) nằm ngang, có chiều dài tỷ lệ với giá trị mà chúng đại diện.
2. Công dụng của biểu đồ thanh ngang là gì?
Biểu đồ thanh ngang (Bar Chart) là một trong những biểu đồ trực quan, dễ hiểu và siêu hiệu quả để so sánh danh mục:
- So sánh giá trị giữa các danh mục, đặc biệt khi tên danh mục dài.
- Dùng trong khảo sát ý kiến hoặc đánh giá mức độ hài lòng của khách hàng.
3. Các lưu ý quan trọng khi sử dụng biểu đồ thanh ngang
Không phải lúc nào cũng có thể sử dụng biểu đồ thanh ngang. Bạn cần lưu ý các điểm sau:
- Hiệu quả hơn biểu đồ cột khi có nhiều danh mục.
- Cần sắp xếp thanh theo thứ tự tăng dần hoặc giảm dần để dễ đọc hơn.
4. Ví dụ thực tế về biểu đồ thanh ngang trong Excel
Ví dụ về biểu đồ thanh ngang thể hiện TOP 10 tài khoản Instagram có số lượng followers cao nhất thế giới ( nguồn: Lifestyle Asia)
Tìm hiểu thêm về biểu đồ thanh ngang và các lưu ý cần nắm
V. Biểu đồ Phân Tán (Scatter Plot) là gì?
1. Định nghĩa biểu đồ phân tán
Biểu đồ phân tán Scatter Plot là một loại biểu đồ giúp biểu diễn mối quan hệ giữa hai tập dữ liệu trên hệ trục tọa độ XY.
Mỗi điểm trên biểu đồ Scatter Plot đại diện cho một giá trị trong tập dữ liệu. Giúp dễ dàng quan sát xu hướng, sự tương quan hoặc các mẫu dữ liệu bất thường.
2. Công dụng của biểu đồ phân tán là gì?
Biểu đồ phân tán có thể giúp bạn:
- Phát hiện mối quan hệ giữa hai biến số (ví dụ: mối quan hệ giữa ngân sách quảng cáo và doanh thu).
- Tìm hiểu xu hướng hoặc tương quan dữ liệu.
3. Các lưu ý quan trọng khi sử dụng biểu đồ phân tán
Để không phạm phải các lỗi sai cơ bản khi vẽ biểu đồ phân tán, hãy lưu ý các điểm quan trọng sau:
- Nếu điểm dữ liệu quá dày, hãy dùng màu sắc hoặc kích thước điểm để phân biệt.
- Kết hợp với đường hồi quy để thấy rõ xu hướng.
4. Ví dụ thực tế về biểu đồ phân tán trong Excel
Ví dụ về biểu đồ phân tán giúp biểu thị mối quan hệ giữa chiều cao và cân nặng.
Cùng ACE Academy tham khảo bài viết về biểu đồ phân tán – Scatter Plot tại đây
VI. So sách trực quan các loại biểu đồ trong Excel
| Các loại biểu đồ | Ưu điểm chính | Hạn chế cần lưu ý |
| Biểu đồ cột | Dễ đọc, trực quan, phổ biến | Khó đọc nếu danh mục nhiều; không phù hợp với dữ liệu thời gian |
| Biểu đồ tròn | Gọn, dễ hiểu với ít danh mục | Mất hiệu quả khi >6 danh mục hoặc phần trăm gần nhau |
| Biểu đồ đường | Tốt cho dữ liệu theo chuỗi thời gian | Không phù hợp với dữ liệu rời rạc; dễ rối khi có nhiều đường |
| Biểu đồ thanh ngang | Rõ ràng với danh mục dài; dễ sắp xếp theo thứ tự | Chiếm nhiều không gian theo chiều dọc |
| Biểu đồ phân tán | Tìm tương quan, điểm bất thường | Cần hiểu rõ mục đích; khó đọc nếu dữ liệu dày đặc |
VII. Khám phá các loại biểu đồ trong Excel cùng ACE Academy
Bài viết trên đã giúp bạn khám phá về các loại biểu đồ trong Excel và các lưu ý đặc biệt cho từng loại biểu đồ. Để giúp bạn hiểu rõ hơn về các tình huống nào nên sử dụng cho từng loại biểu đồ, tham khảo ngay bảng phân loại dưới đây
| Các loại biểu đồ | Khi nào nên dùng? |
| Biểu đồ cột | So sánh dữ liệu giữa các nhóm |
| Biểu đồ tròn | Hiển thị tỷ lệ phần trăm của tổng thể |
| Biểu đồ đường | Theo dõi xu hướng qua thời gian |
| Biểu đồ thanh ngang | So sánh dữ liệu khi danh mục dài |
| Biểu đồ phân tán | Tìm mối quan hệ giữa hai biến số |
Việc chọn đúng các loại biểu đồ trong Excel sẽ giúp bạn trình bày dữ liệu một cách hiệu quả hơn. Hãy áp dụng loại biểu đồ phù hợp với từng tình huống để tối ưu hóa khả năng phân tích dữ liệu. Dù bạn đang so sánh doanh số, theo dõi xu hướng hay khám phá mối quan hệ giữa các biến số, việc sử dụng đúng công cụ trực quan sẽ giúp bạn ra quyết định chính xác và nhanh chóng hơn!
Để học thêm và thành thạo nhiều kĩ năng về các loại biểu đồ nói riêng và Excel nói chung, tham khảo khoá học Data Analytics for Business Professional và khóa học Data Storytelling Mastery tại ACE Academy. Khóa học này sẽ giúp bạn thông thạo mọi kĩ năng xử lí dữ liệu trong Excel, Power BI giải quyết mọi bàn toán kinh doanh với cơ hội nghề nghiệp rộng mở. Bắt đầu hành trình của bạn ngay hôm nay với các khóa học của ACE Academy để trở thành một chuyên gia phân tích dữ liệu thành công!
VIII. Câu hỏi thường gặp về các loại biểu đồ trong Excel
1. Nên dùng biểu đồ nào để so sánh doanh thu giữa các tháng?
2. Khi nào nên sử dụng biểu đồ tròn thay vì biểu đồ cột?
3. Biểu đồ đường có phù hợp với dữ liệu không theo thời gian không?
4. Biểu đồ thanh ngang khác gì với biểu đồ cột?
5. Làm sao để chọn đúng loại biểu đồ cho từng loại dữ liệu?
IX. Nguồn tham khảo
Danh sách tài liệu uy tín về trực quan hóa dữ liệu và biểu đồ trong Excel:
- Microsoft Support – Overview of Excel Charts
https://support.microsoft.com/en-us/office/charts-in-excel - Data Visualization Catalogue
https://datavizcatalogue.com/ - Storytelling with Data – Chart Best Practices
https://www.storytellingwithdata.com/ - Tableau Chart Types Guide
https://help.tableau.com/current/pro/desktop/en-us/dataviz_charts.htm - ExcelJet – Chart Tutorials & Examples
https://exceljet.net/charts
About the author
Alice Mai
Founder & Lead Instructor of ACE Academy
Cô Alice là founder tại ACE Academy – nền tảng đào tạo kỹ năng phân tích dữ liệu và tư duy kinh doanh thực chiến. Cô đồng thời là chuyên gia tư vấn tại ACE Partners Consulting & 180 Systems Canada, tập trung vào chiến lược, digital marketing và chuyển đổi số cho các doanh nghiệp. Với hơn 15 năm kinh nghiệm tại các tập đoàn đa quốc gia như TikTok, Lazada và ACFC, Alice kết hợp giữa tư duy lãnh đạo và công nghệ để kiến tạo giải pháp giáo dục phù hợp cho thế hệ trẻ trong thời đại AI.
